Vì sao lại có động đất? Sự nguy hiểm của động đất như thế nào?
Động đất là một hiện tượng thiên nhiên do chuyển động của vỏ trái đất gây nên. Vậy động đất là gì? Nguyên nhân và hậu quả của động đất như thế nào? Hãy theo dõi bài viết dưới đây để giải đáp thắc mắc cũng như tìm câu trả lời cho thắc mắc vì sao lại có động đất?
Động đất là gì?
Nguyên nhân vì sao lại có động đất? Động đất là hiện tượng rung chuyển của bề mặt trái đất do sự giải phóng năng lượng bất ngờ ở lớp vỏ trái đất. Theo ước tính, 90% trận động đất thuộc động đất kiến tạo.
Theo thuyết kiến tạo mảng, lớp vỏ Trái đất được hình thành từ các mảng kiến tạo. Các mảng kiến tạo này không đứng yên một chỗ mà di chuyển không ngừng. Trong quá trình di chuyển, chúng có thể va chạm vào nhau và giải phóng năng lượng dạng sóng. Điều này gây ra động đất và động đất thường xuyên xảy ra ở những khu vực giao nhau của các mảng kiến tạo.
Bên cạnh đó, động đất còn có thể xảy ra bởi sự va chạm của thiên thạch với trái đất hoặc các vụ sạt lở đất đá ngầm với khối lượng lớn. Con người cũng có thể tạo ra những rung động như sử dụng chất nổ trong quá trình khai thác khoáng sản hoặc thử hạt nhân trong lòng đất.
Đọc thêm: Vì sao bên trong lớp vỏ Trái Đất nhiệt độ lên tới 6.000 độ C?
Nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng động đất?
Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến hiện tượng động đất. Cùng điểm qua những nguyên nhân vì sao lại có động đất sau đây.
Nguyên nhân nội sinh
- Động đất do sạt lở các hang động ngầm ở dưới mặt đất và động đất do sạt lở đất tự nhiên với khối lượng lớn lớn (loại động đất này chỉ gây rung chuyển ở phạm vi hẹp, chiếm 3% số trận động đất trên thế giới).
- Động đất do các hoạt động phun nổ của núi lửa (loại động đất này hoạt động ở phạm vi hẹp, không mạnh lắm và chiếm khoảng 7% số trận động đất trên thế giới).
- Động đất kiến tạo là động đất thường gặp nhất, chiếm 90% số trận động đất trên thế giới. Nguyên nhân là do hoạt động đứt gãy kiến tạo, nhất là đứt gãy ở rìa thạnh quyển; macma xâm nhập vào vỏ trái đất gây phá vỡ đi trạng thái cân bằng áp lực có trước của đá vây quanh làm phát sinh ứng suất và khi đứt vỡ thì gây ra động đất; sự biến đổi tướng đã từ dạng tinh thể này sang dạng khác gây biến đổi lớn về thể tích, từ đó dẫn đến động đất.
Nguyên nhân ngoại sinh
Do thiên thạch va chạm vào trái đất gây nên.
Nguyên nhân nhân sinh
Động đất diễn ra do các hoạt động thay đổi ứng suất đá ngay bề mặt, đặc biệt là các vụ thử hạt nhân, nổ nhân tạo dưới lòng đất,…
Mức độ nguy hiểm của động đất
Hiểu nguyên nhân vì sao lại có động đất thì chắc hẳn bạn cũng phần nào đoán được mức độ nguy hiểm mà hiện tượng này gây ra. Động đất là một trong những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng sóng thần. Khi động đất diễn ra dưới lòng đại dương, sức địa chấn sẽ khiến khối nước bị đẩy lên cao. Khi các khối nước khổng lồ bị đẩy lên cao mấy trăm km2 rồi rơi xuống sẽ tạo thành những đợt sóng lớn tràn qua đại dương và đổ bộ lên đất liền.
Không những vậy, động đất còn là nguyên nhân khiến núi lửa hoạt động, thậm chí là những núi lửa đã tắt từ rất lâu. Bởi lòng đất bị nứt tạo điều kiện cho dòng magma phun trào. Từ đó, gây ra những hậu quả vô cùng khôn lường.
Động đất thường xảy ra rất bất ngờ, chúng ta không thể ngăn chặn được động đất xảy ra. Điều có thể làm là đối phó với động đất sao cho giảm mức tối đa thiệt hại thấp nhất có thể.
Thang đo richter
Động đất tự nhiên là những rung chấn có cường độ khác nhau và kéo dài trong thời gian khác nhau khoảng từ vài ngày đến vài tháng. Bằng công nghệ hiện đại, các nhà khoa học có thể xác định được điểm sóng địa chấn bắt đầu cũng như ước tính được cường độ của các trận động đất.
Để làm được điều đó, các nhà khoa học đã thiết kế ra các thang đo động đất, trong đó được sử dụng phổ biến là thang đo Richter. Cụ thể là:
- Động đất 1 – 4 richter: Là những trận động đất không nhận biết được hoặc nhận biết được nhưng không gây thiệt hại.
- Động đất 4 – 5 richter: Hiện tượng mặt đất rung chuyển và có tiếng nổ, thiệt hại không đáng kể.
- Động đất 5 – 6 richter: Gây rung chuyển nhà cửa, rạn nứt các công trình.
- Động đất 6 – 7 richter: Hiện tượng rung chuyển mặt đất gây hư hại nhẹ đến nhà cửa.
- Động đất 7 – 8 richter: Rung động mặt đất ở cường độ mạnh, có khả năng phá hủy toàn bộ các công trình, gây hiện tượng sụt lún trên mặt đất.
- Động đất 8 – 9 richter: Hiện tượng động đất mạnh, có khả năng phá hủy toàn bộ thành phố, để lại nhiều vết nứt lớn và khiến các tòa nhà bị lún, thường xảy ra 1 lần mỗi năm.
- Động đất trên 9 richter: Có độ tàn phá vô cùng lớn, xảy ra khoảng 20 năm 1 lần.
Kết luận
Bài viết trên đây đã giúp bạn giải đáp thắc mắc vì sao lại có động đất? cũng như mức độ nguy hiểm của hiện tượng này. Hy vọng bài viết này của Câu Hỏi Vì Sao? chia sẻ trên đây giúp bạn có thể bổ sung kiến thức hữu ích cũng như phần nào giải đáp thắc. Nếu có bất cứ thắc mắc nào cần giải đáp, đừng quên để lại bình luận để được giải đáp.